Hormon stresu, czyli kortyzol, wydzielany jest w sytuacjach, które zmuszają do reakcji na zagrożenie czy przygotowanie się do ucieczki. Innymi słowy, uaktywnia się w momencie, gdy się stresujemy. Choć sam w sobie nie jest szkodliwy, a wręcz pobudza nas do działania, to jego nadmiar nie będzie służył naszemu organizmowi. Jak obniżyć poziom kortyzolu?
Czym jest kortyzol?
Kortyzol to hormon, który produkowany jest w korze nadnerczy. Wydziela się zgodnie z naturalnym rytmem dobowym, dlatego najwyższy poziom osiąga o poranku, najniższy zaś w godzinach wieczornych oraz nocnych. Niemniej jednak proces jego produkcji może uaktywnić się w sytuacjach dla nas stresujących, które zmuszają nas do przyjęcia postawy obronnej. Rolą kortyzolu jest:
- zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi,
- hamowanie reakcji autoimmunologicznych,
- hamowanie działania insuliny,
- zwiększanie stężenia glukozy we krwi,
- włączanie myślenia schematycznego, sprawdzającego się w stresujących sytuacjach.
Objawy podwyższonego kortyzolu
Poziom kortyzolu w organizmie można zbadać, pobierając pacjentowi krew, mocz bądź ślinę. Niemniej jednak organizm sam może dawać nam znać, że poziom kortyzolu jest za wysoki. Charakterystycznymi objawami są w tym przypadku:
- podwyższone ciśnienie tętnicze,
- epizody depresyjne,
- zwiększone pragnienie,
- częste oddawanie moczu,
- przybieranie na wadze,
- zmniejszone libido,
- bezsenność,
- osłabienie mięśni,
- rumieńce na twarzy.
Jeśli przez dłuższy czas znajdujemy się w stresującej sytuacji, a dodatkowo towarzyszy nam przynajmniej część z wymienionych objawów, to najpewniej borykamy się z problemem podwyższonego poziomu kortyzolu w organizmie. Nie jest to jeszcze powód do paniki, jednak nie należy go bagatelizować.
Jak obniżyć poziom kortyzolu?
Obniżanie poziomu kortyzolu to tak naprawdę proces, który dodatkowo pozwoli nam zmienić podejście do życia i stresujących sytuacji. Przede wszystkim musimy postawić na relaks. Najefektywniej odprężymy się:
- stosując aromaterapię – wybierajmy olejki niwelujące napięcie i stres;
- regularnie pijąc zioła uspokajające, na przykład napar z melisy;
- odstawiając na bok złe myśli, skupiając się wyłącznie na pozytywach;
- uśmiechając się na co dzień;
- biorąc gorącą kąpiel;
- ograniczając kontakt z osobami, które nie wpływają na nas dobrze.
Bardzo ważna jest także odpowiednia dieta – warto zredukować ilość spożywanego cukru, a zamiast słodyczy możemy sięgnąć po gorzką czekoladę, gruszki czy banany. Powinnyśmy ograniczyć ilość wypijanej kawy, która wypłukuje z organizmu magnez, pomagający nam walczyć ze stresem. Bardzo dobre efekty przynosi też regularna aktywność fizyczna – w czasie ćwiczeń wydzielają się hormony szczęścia, takie jak serotonina i dopamina, które są antagonistami kortyzolu. Zadbajmy także o regularny wypoczynek i zdrowy sen. Kładźmy się do łóżka o mniej więcej tych samych porach, przesypiając około 8 godzin na dobę. Dzięki temu zyskamy więcej energii, a jednocześnie skutecznie obniżymy poziom kortyzolu we krwi, dbając o swoje zdrowie i lepsze samopoczucie.
